دسترسی به تمام متن رساله ها و رساله ها در ایرانداك چگونه است؟
به گزارش نئوپدیا دسترسی به تمام متن حدود ۷۲ درصد از رساله های كارشناسی ارشد ثبت شده در ایرانداك و ۳۶ درصد رساله های دكتری موجود در ایرانداك، به شرط عضویت در سامانه اطلاعات علمی ایران (گنج) امكان پذیر است.
به گزارش نئوپدیا به نقل از ایسنا، نخستین قدم جهت استفاده از متن كامل رساله ها و رساله ها در پایگاه اطلاعات علمی ایران (گنج)، عضویت در این پایگاه و در اختیار قرار دادن اطلاعات شناسنامه ای و رایانامه فرد متقاضی است.
پیش از ثبت نهایی اطلاعات كاربری، متقاضی بایستی تأیید كند كه بیانیه های پایگاه اطلاعات علمی ایران (گنج) را خوانده و پذیرفته است. با تأیید این گواهی، متقاضی ثبت نام به صورت ضمنی متعهد می شود كه با دسترسی به پایگاه ایرانداك از داده ها، اطلاعات، و محتوای آن با رعایت كامل حقوق پدیدآوران و تنها برای اهداف علمی، آموزشی، و پژوهشی و بر پایه قانون و مقررات مربوطه استفاده نماید.
بعد از ثبت اطلاعات مورد نیاز، لینك تأیید عضویت به رایانامه متقاضی ارسال شده و از راه می تواند به حساب كاربری خود وارد شود.
دسترسی به تمام متن كدام رساله ها/رساله ها مجاز است؟
دسترسی به تمام متن رساله ها، رساله ها، و پیشنهاده ها (پروپوزال ها) بر پایه آئین نامه «ثبت و اشاعه پیشنهادها، رساله ها، و رساله های تحصیلات تكمیلی و صیانت از حقوق پدیدآوران در آن ها»، و همینطور امكانات و محدودیت های فنی در ایرانداك شدنی است.
از ۷۴۲ هزار و ۸۳۵ مدرك در پایگاه ایرانداك، دسترسی به تمام متن ۳۸۹ هزار و ۴۴۴ مدرك امكان پذیر است كه این به مفهوم دسترسی به حدود ۵۲ درصد مدارك موجود است. این در شرایطی است كه میزان دسترسی به تمام متن از بین ۵۰۰ هزار و ۶۱۰ رساله كارشناسی ارشد موجود در ایرانداك، ۷۲ درصد و میزان دسترسی به تمام متن رساله های دكتری موجود در ایرانداك هم حدود ۳۶ درصد است.
اما در آئین نامه فوق چنین آمده كه ایرانداك موظف است متن كامل رساله های كارشناسی ارشد را ۱۸ ماه و متن كامل رساله های دكتری (تنها برای رساله ها و رساله های مؤسسه های زیر نظر وزارت علوم، تحقیقات، و فناوری) را ۳۰ ماه پس از تاریخ دفاع موفقیت آمیز دانشجو، به صورت مجانی در محیط وب، اشاعه دهد.
با این حال اگر دسترسی به تمام متن یك پیشنهاده، رساله و رساله در ایرانداك امكان پذیر نباشد، سه دلیل "موجود نبودن فایل در ایرانداك"، "محدودیت قانونی یا فنی اشاعه" و "پر شدن سهمیه فایل های دریافتی" از علل محتمل برای عدم دسترسی به فایل هستند. سهیمه فایل های دریافتی تمام متن، پنج فایل در طول یك هفته است كه این تعداد از زمان دریافت اولین فایل محاسبه می شود. كاربران می توانند در بخش اطلاعات كاربری، از سهمیه دانلود خود اطلاع پیدا كنند.
نكته دیگر آنكه ارتباطی بین زمان قدیمی تر بودن سال دفاع رساله و موجود بودن تمام متن آن در ایرانداك وجود ندارد و بعنوان مثال امكان دارد كه دسترسی به متن رساله ای كه در سال ۹۲ دفاع شده در دو بخش "چند برگ نخست" و "تمام متن"، امكان پذیر باشد؛ در حالیكه از رساله ای كه در سال ۱۳۸۰ دفاع شده فقط چكیده موجود است.
بر اساس اعلام مهدی محمودیان، رئیس اداره ثبت و فراهم آوری اطلاعات ایرانداك، رساله و رساله های پذیرش شده از جانب دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی، در ساعت ۲۴ همان شب در سامانه گنج به نشانی ganj.irandoc.ac.ir در دسترس عموم قرار می گیرند.
به گزارش نئوپدیا به نقل از ایسنا، یكی از راهبردهای اساسی برای تحقق دسترسی آزاد (Open access) "آرشیوهای دسترسی آزاد" و دوم "مجلات دسترسی آزاد" هستند؛ منظور از دسترسی آزاد، عمل فراهم آوردن امكان دسترسی نامحدود از راه اینترنت به تحقیق و پژوهش دانشمندان است. از مصادیق دسترسی آزاد، امكان دسترسی مجانی و همگانی كاربران به منابع در اینترنت، امكان خواندن، دانلود، كپی، توزیع، چاپ، جستجو یا لینك به متن كامل مقاله است.
نكته ای كه در دسترسی آزاد به منابع علمی و پژوهشی اهمیت دارد، صیانت از حقوق پدیدآورندگان است بگونه ای كه ذخیره و بازتولید اطلاعات و به كاربری آنها برای مقاصد تجاری، درست كردن پایگاه داده و تولید ارزش افزوده از آنها به هیچ عنوان مجاز نیست.
این مطلب نئوپدیا را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب