موشكافی یك تصمیم غیرعاقلانه؛
واكاوی دلیلهای مبادرت به خودكشی
مبادرت به خودكشی، یكی از بدترین اقداماتی است كه افراد، ممكنست در مواجهه با مشكلات به ظاهر لاینحل بگیرند و با این كار خود، علاوه بر به خطر انداختن سرمایه های اجتماعی، سوگی عمیق را برای اطرافیان خود رقم زنند. اما این اتفاق چرا تكرار می شود؟
به گزارش نئوپدیا به نقل از ایسنا، خودکشی بعنوان اقدامی آگاهانه در آزار خود که به مرگ می انجامد، یکی از اشکالات غامض جامعه انسانی است که متأسفانه روزبه روز بر وسعتش افزوده می شود و همچنان بعنوان یک نگرانی اصلی بهداشتی در دنیا مطرح است. طبق تخمین های سازمان بهداشت جهانی، سالانه یک میلیون مرگ ناشی از خودکشی در دنیا رخ می دهد. این سازمان تخمین می زند که مرگ ناشی از خودکشی بیشتر از مرگ ناشی از قتل و جنگ باشد. شواهد نشان می دهند که به ازای هر مورد خودکشی منجر به مرگ، ۱۰ تا ۲۰ مورد نیز مبادرت به خودکشی وجود دارد. بنابراین، سالانه در دنیا، بین ۱۰ تا بیست میلیون نفر مبادرت به خودکشی می کنند.
به بیان پژوهشگران، در هر خودکشی، حداقل ۶ نفر از اقوام و دوستان فرد تحت تأثیر شدید این واقعه قرار می گیرند. بنا بر این با یک حساب ساده می توان برآورد کرد که سالانه بیش از صدمیلیون نفر در دنیا تحت تأثیر واقعه خودکشی قرار دارند. مطالعات همه گیرشناسی خودکشی در ایران نیز، نشان داده اند که خودکشی و مبادرت به آن درحال افزایش است. شهر تهران بعد از سه استان ایلام، کرمانشاه و همدان در مقاطعی، بالاترین آمار خودکشی را در کشور داشته است. نتایج پژوهش ها حاکی از آنست که میل به خودکشی در تهران، روزانه ۲۱ نفر است که عدد بالایی بشمار می رود.
برای موشکافی این پدیده نامیمون، محققانی از دانشگاه علوم بهزیستی و توان بخشی و دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، پژوهشی را انجام داده اند که در آن، به خودکشی و دلیلهای وقوع آن در کشور ما پرداخته شده است.
این تحقیق با بهره گیری از نمونه گیری هدفمند و مشارکت برخی از زنان و مردان اقدام کننده به خودکشی که در بیمارستان های شهر تهران تحت درمان پزشکی بوده اند، انجام شده است.
بنابر یافته های این پژوهش، بارزترین علت مبادرت به خودکشی در این افراد، قرارگرفتن در چرخه حذف بوده است؛ چرخه ای که معلول شرایط علّی، مداخله ای و زمینه ای خاصی است.
علیرضا کلدی، استاد و پژوهشگر جامعه شناسی دانشگاه علوم بهزیستی و توان بخشی و همکارش دراین باره می گویند: «ازآنجاکه خودکشی فرد در اجتماع، نمودی از نابسامانی های اجتماعی و اختلالات شخصیتی فرد شمرده می شود و ازطرفی، این عمل در بعضی موارد، عملی تجاوزکارانه بشمار می رود که فرد مقابل خود و اجتماع، بر طبق تفکر شخصی، به آن روی می آورد، شناخت ریشه ها و دلیلهای این پدیده که یکی از عوامل مخل امنیت است لزوم دارد».
به بیان این پژوهشگران، «بنا بر یافته های پژوهش ما، موارد زیر را می توان بعنوان شرایط علّی خودکشی شناسایی کرد: رفتارهای خودسرانه، رفتارهای ممنوعه، بهادادن به احساسات عاشقانه و نگرش فرامادی به ازدواج در سطح فردی، برهم خوردن سلسله مراتب قدرت، نبود مباحثه و گفتگو و مشارکت، حمایت های مشروط والدین، محدودبودن تعاملات، بی تعهدی همسر در رفع نیازها، خشونت در سطح خانوادگی، باور به تفاوت های جنسیتی در بیان احساسات و آزادنبودن جوانان در همسرگزینی در سطح کلان».
بنا بر نتایج این تحقیق درباب چرایی مبادرت به خودکشی و چگونگی اثرگذاری عوامل مؤثر بر مبادرت به آن، اشاره شده است که این افراد طی فرایندی در ظاهر آرام اما بسیار خشن به سمت مبادرت به خودکشی کشیده شده اند.
کلدی و همکارش معتقدند: «چنین افرادی که بسته به نوع مشکلشان، با احساس درماندگی و ناامیدی از بهبود شرایط از یکسو و نداشتن راه برگشت ازسوی دیگر مواجه بوده اند، دیگر توان تحمل شرایط را نداشته و تصمیم به حذف خود گرفته اند».
این نتایج پژوهشی که بدون شک می توانند در کمک به دست اندرکاران امور جامعه و همین طور آحاد مردم، دیدگاه های مناسبی را درباب عمل فاجعه آمیز خودکشی عرضه کنند و به طراحی رویکردهایی برای کاهش آن بینجامند، در «دوفصل نامه بررسی مسائل اجتماعی ایران» که از انتشارات دانشگاه تهران است، به چاپ رسیده اند.
منبع: نئوپدیا
این مطلب نئوپدیا را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب