معاون پژوهشی دانشگاه تهران:
برداشته شدن شرط تعداد مقاله برای هیئت علمی یك خطای راهبردی است
معاون پژوهشی دانشگاه تهران ضمن ابراز نگرانی در مورد مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی که بهمن ماه سال ۹۸ «با هدف بهبود و ارتقای کیفیت عوامل مؤثر بر پیشرفت علمی کشور» ابلاغ گردیده، تشریح کرد: در این مصوبه آمده که مبحث وتویی بودن مقالات و شرط انتشار تعداد مشخص مقاله برای ارتقا و جذب هیئت علمی، برداشته شود. این کار خطایی راهبردی است. ما برای ارتقای کشور، ارتقای سطح کیفی صنایع و خدماتی که به مردم عرضه می نماییم و ارتقای پژوهش های کاربردی و فناوری، احتیاج به مقالات در سطح استانداردهای بالای بین المللی هم داریم.
دکتر محمد رحیمیان در گفتگو با ایسنا، در ارزیابی اقدامات پژوهشی صورت گرفته در سال گذشته، به برنامه هسته های پژوهشی اشاره نمود و اظهار داشت: هم اکنون پژوهشها بیشتر به سمت بین رشته ای میل می کند و هدف از پرداختن به هسته های پژوهشی این است که محققانی که در زمینه های مختلف کار می کنند از سینرژی و همکاری بین همدیگر استفاده کنند.
وی افزود: هم اکنون آئین نامه برنامه هسته های پژوهشی مصوب شده و بعضی از همکاران این هسته های پژوهشی را ایجاد کرده اند. بعد از داوری توسط مجموعه معاونت پژوهشی دانشگاه تهران، انتخاب و مورد حمایت قرار می گیرند. تشکیل هسته های پژوهشی در شرف انجام است ولی هنوز به نتیجه نهایی نرسیده است.
معاون پژوهشی دانشگاه تهران ضمن اشاره به پتانسیل بزرگی که در مؤسسات پژوهشی دانشگاه وجود دارد، تشریح کرد: در دانشگاه تهران موسسات پژوهشی ریشه داری وجود دارند که در سالیان ابتدایی فعالیت خود خیلی فعال بودند. مثلا موسسه مطالعات و تحقیقات علوم اجتماعی یا موسسه تحقیقات کویری بیابانی و یا موسسه جغرافیا در این دسته جای دارند. این موسسات منشاء خدمات مهم و شایسته ای برای کشور بودند و هم اکنون به منظور تقویت و حفظ فعالیتهای پژوهشی آنها تخصیص بودجه خاص باید در نظر گرفت.
رحیمیان ضمن انتقاد از وضعیت بودجه دانشگاه های بزرگ اظهار داشت: در سالهای اخیر بودجه آموزش عالی در دانشگاه های کوچک در کل کشور توزیع شد. گرچه این سیاست از برخی جهات خوب بود که موسسات دانشگاهی در مناطق محروم، کوچک و دور از مراکز استان هم تقویت شوند، ولی از سوی دیگر برای دانشگاه های با پتانسیل، قوی و زبده همانند دانشگاه تهران، اثرات مطلوبی به دنبال نداشت.
وی افزود: به نمایندگان دانشگاهی مجلس پیشنهاد شد که از موسسات پژوهشی دانشگاه که پتانسیل خیلی بالایی دارند و می توانند بسیار موفق باشند، حمایت شود. نمایندگان دانشگاه تهرانی، علاقه داشتند که این کار صورت بگیرد و پیگیری کنند که در بودجه ۱۴۰۰ در نظر گرفته شود. ما امیدواریم در سال ۱۴۰۰ یا سالهای بعد این برنامه محقق شود.
در دوران جنگ هم خرید تجهیزات بیشتر از حالا بود
وی نیاز اساتید به منابع علمی را یکی از کمبودهای کلیدی کشور دانست و افزود: اساتید دانشگاه نیاز دارند که منابع علمی به روز در دسترس داشته باشند، به رغم هزینه های چشم گیر این تأمین با عنایت به برابری ارز خارجی و ریال، تابحال این منابع علمی در دسترس اساتید و پژوهشگران دانشگاه قرار گرفته و تلاش در حفظ این دسترسی است که به سختی هم تأمین شده است، ولی دانشگاه در این حوزه دیون قابل توجهی دارد.
معاون پژوهشی دانشگاه تهران اضافه کرد: ما پیشنهاد دادیم که منابع علمی مانند رشته های پزشکی، به صورت متمرکز توسط وزارت عتف خریداری شود و در اختیار همه دانشگاه ها قرار گیرد تا علاوه بر دسترسی عمومی محققین در کشور، دسترسی به منابع به روز دنیا از منظر هزینه ها هم مقرون به صرفه شود، ولی تابحال در این خصوص اقدامی صورت نپذیرفته است.
وی اضافه کرد: منطقی است که مجموع اجزاء آموزش عالی کشور متشکل از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، دانشگاه آزاد و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مجموعه پایگاه های علمی مورد نیاز را خریداری نموده و در اختیار پژوهشگران و اساتید قرار دهند. خیلی از کشورهای دنیا این خرید را به صورت متمرکز انجام می دهند. ولی در ایران و مجموعه دانشگاههای وزارت عتف، هر دانشگاه انفرادی این خرید را انجام می دهد. این تجمیع صرفه جویی قابل ملاحظه و عدالت در دسترسی عمومی ایجاب می کند که این انتظار آخر یافته و در سال ۱۴۰۰ در بودجه وزارت این خرید متمرکز لحاظ می شود.
رحیمیان یکی دیگر از کمبودهای موجود را مساله تجهیزات علمی بخصوص تجهیزات پژوهشی دانست و اظهار داشت: در سالهای گذشته تأمین و خرید تجهیزات برای دانشگاه ها خیلی خوب انجام می شد. متأسفانه مشکلات و سختی های موجود، تأمین و خرید تجهیزات را بسیار با دشواری روبرو کرده است. حتی در دوران جنگ هم خرید تجهیزات بیشتر از حالا بود.
وی افزود: هر چند هم اکنون، تأمین تجهیزات پژوهشی در اولویت است، اما تجهیزات آموزشی هم باید نوسازی شود. برخی تجهیزات در آزمایشگاه ها قدیمی و فرسوده بوده و الزامی است که دانشجویان با تجهیزات جدید کار کنند. از اینرو اجبار به بازسازی آزمایشگاه های آموزشی و پژوهشی فعال داریم.
رحیمیان با تاکید باردیگر بر ضرورت توجه ویژه به دانشگاه های بزرگ، اظهار نمود: باید برنامه خاص و ویژه ای برای دانشگاه ها و بخصوص دانشگاه های بزرگ در نظر گرفته شود. دانشگاه های بزرگ مقداری از نظر دور مانده اند و به این دانشگاه ها متناسب با ظرفیت و توانایی بالایی که دارند، توجه نمی گردد.
مقاله پایه خدمات است
معاون پژوهشی دانشگاه تهران در ادامه ضمن ابراز نگرانی در مورد مصوبه ای که با هدف بهبود و ارتقای کیفیت عوامل مؤثر بر پیشرفت علمی کشور ابلاغ گردیده، تشریح کرد: برخی تصور می کنند که مقالات محققانه اثری در توسعه فناوری و محصولات در رابطه با آن ندارد. مقاله مرحله نخست از آزمون فرضیات علمی است و در صورت بلوغ آن ایده بنیادی، تولید و عرضه محصولات و اقدامات فناورانه در جامعه امکان پذیر است. طبیعی است که اگر خروجی تحقیقات در چارچوب مقالات و گزارشهای علمی در اختیار عموم نبود، شرکتهای دانش بنیان و محصولات فناورانه و تجاری سازی شده هم حالا در دسترس نبود. ما اگر دنبال شرکتهای دانش بنیان و ترقی صنعت و خدمات در کشور هستیم، به این هم رسانی علمی در چارچوب مقالات و گزارش های علمی احتیاج مفرط داریم. در نهایت اینکه، این مقالات پایه این خدمات هستند.
رحیمیان ابراز امیدواری کرد: در آئین نامه ای که نوشته می شود به کیفیت مقالات توجه گردد و یا مثلا اگر کسی کار جدی برای صنعت کرد و چالش جدی را از کشور حل کرد، آن هم حساب شود؛ نه این که کلا شرط وتویی سوابق علمی در چارچوب مقالات حذف شود.
وی تصریح کرد: حرکت بر طبق این شیوه، می تواند لطمه بزرگی به رتبه علمی ما در زمینه انتشار مقالات و گزارش های علمی بزند. این جنبه از توفیقات پژوهشی کشور در سال های اخیر توفیقات قابل توجهی در سطح بین المللی داشته و توجه مراکز تحقیقاتی بین المللی را به ایران جلب کرده است. امیدواریم در آئین نامه هایی که نوشته می شود به این مورد توجه شده تا تلاشهای صورت پذیرفته در کسب این توفیقات در سال های اخیر آسیب ندیده و این روند ادامه دار باشد.
رحیمیان در پاسخ به این مطلب که آیا این مصوبه منجر به پیشگیری از مفاسد و تاکید بیشتر بر کیفیت مقالات نمی گردد، اظهار داشت: امکان دارد علل مختلفی داشته باشد؛ ولی هم اکنون در دانشگاه ها به صورت جدی به کیفیت مقالات توجه می شود. درصورتیکه یک استاد مقاله ای در مجله ای ضعیف و یا کم کیفیت و یا بی کیفیت به چاپ برساند، در فرایند ارتقاء آسیب دیده و گرفتار مشکل می شود. حتی اگر پرونده خوبی هم داشته باشد، به سادگی ارتقا پیدا نکرده و تحقیقات وی مورد بررسی و دقت نظر مضاعفی قرار خواهد گرفت.
معاون پژوهشی دانشگاه تهران در مورد اقداماتی که به منظور کاربردی تر شدن پژوهشها و رابطه بیشتر دانشگاه و جامعه و همینطور دانشگاه و صنعت، انجام شده، افزود: ارتباط دانشگاه-جامعه و دانشگاه-صنعت باید به صورت طبیعی اتفاق بیفتد. صنعت باید احساس کند که اگر بخواهد بهره وری بالاتری را تجربه کند باید به متخصصان مربوطه رجوع کند.
وی افزود: مثلا اگر از اساتید دانشگاه به منظور حل مسائل و کاستی های خودرو ساخت داخل استفاده شود، ظرفیت کاهش جدی آلودگی هوا فراهم است، سلامت جامعه بالاتر رفته و در ادامه منافع خیلی زیادی خواهد داشت.
وی اضافه کرد: هم اکنون به علت مسائل ارزی و... این ارتباط کمی تحکیم یافته و برخی از صنایع به این نتیجه رسیدند که نیازهایشان را در داخل رفع کنند و این بهبود ناشی از گرانی قیمت ارز است که سبب شده توجه به دانشگاه بیشتر شود و برای حل مسائل از دانشگاه کمک گرفته شود.
رحیمیان تشکیل کنسرسیوم با دانشگاه های بزرگ و انجام طرح های بزرگ برای محیط زیست مثل "سیاهه انتشار آلودگی هوای شهرهای بزرگ و سناریوهای کاهش آن" و همینطور پروژه پایش آلایندگی صنایع را اقداماتی مثبت و مسقر در معاونت پژوهشی دانشگاه تهران دانست.
وی افزود: ازجمله اقدامات مشارکتی خوبی که توسط آقای دکتر جهانگیری پیشنهاد شد، تشکیل خوشه های مشورتی بود. پنج خوشه مشورتی به نامهای خوشه اقتصاد، سرمایه اجتماعی، پولی و بانکی، ارتباطات و رسانه و حقوق شهروندی، تشکیل شد و هر دانشگاه مسئولیت یک خوشه را بر عهده گرفت. در یک سلسله جلسات اساتید مختلف از دانشگاه های بزرگ و گاها دیگر دانشگاه های شرکت کرده و نقطه نظراتشان را در موضوعات فوق به مسئولین مربوطه عرضه می کردند.
معاون پژوهشی دانشگاه تهران ضمن اشاره به عرضه گزارش ملی روایت سیلاب به رئیس جمهور پس از سیل آخر سال ۹۷ و ابتدای سال ۹۸ که با مسئولیت رئیس دانشگاه تهران و یک تیم ۲۰ نفره انجام شد، اظهار داشت: گزارش های بسیار خوبی در این خصوص برای ریاست جمهوری و سازمان های مربوطه ارسال شده، که مورد استقبال قرار گرفت.
این مطلب نئوپدیا را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب