یافته های یك پژوهش داخلی حاكیست
تهدیدات كووید ۱۹ برای سلامت اجتماعی و روانی جامعه
به گزارش نئوپدیا اعضای هیات علمی گروه های آموزشی ˮکاردرمانیˮ و ˮآمار زیستی و اپیدمیولوژیˮ دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی طی تحقیقی اعلام کردند: کووید ۱۹، با ایجاد اختلال در یکپارچگی اجتماعی، یکپارچگی در منزل و فعالیتهای مولد، تهدیدی برای سلامت جامعه به حساب می آید.
به گزارش نئوپدیا به نقل از ایسنا، دکتر حجت الله حقگو، عضو هیات علمی گروه کاردرمانی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی و یکی از محققان این طرح تحقیقاتی، درباره نتایج بدست آمده آن اظهار داشت: آلوده شدن به کووید ۱۹ منجر به اختلالات جسمی گسترده می شود، در حالیکه ترس از آلوده شدن به آن، منجر به انزوای اجتماعی و اختلالات روانی مختلف شده که این امر سلامت اجتماعی و روانی جامعه را تهدید می کند.
وی اضافه کرد: سازمان جهانی بهداشت (WHO)، شیوع کووید ۱۹ را بعنوان یک تهدید "سطح بالا" شناسایی کرده است و هم اکنون، استراتژی های درمانی برای مبارزه با این ویروس کاملاً حمایتی بوده و پیشگیری، بهترین راه برای قطع زنجیره انتقال در جامعه است، اما به علت فاصله گذاری اجتماعی و اقدامات قرنطینه ای در خیلی از کشورها، مشارکت مردم در خیلی از زمینه های زندگی اجتماعی و فعالیتهای روزمره مختل شده است و هدف ما در این پژوهش، «بررسی تاثیرات کووید ۱۹ بر یکپارچگی اجتماعی و مشارکت در فعالیتهای روزمره زندگی» بود.
وی اظهار داشت: در واقع، درک نتایج روانی-اجتماعی اقدامات محدودکننده، امکان تصمیم گیری بهتر را فراهم می آورد و مطالعه حاضر با هدف «ارائه بینشی در مورد تأثیر قرنطینه و فاصله گذاری اجتماعی بر مشارکت در فعالیتهای روزمره زندگی و تعاملات اجتماعی»، بر مبنای داده های استخراج شده از پاسخ ۴۶۱ نفر در کشور نشان داد که اقدامات محدودکننده در خلال شیوع کووید ۱۹، دارای تاثیرات منفی در زمینه های یکپارچگی در منزل، یکپارچگی در اجتماع و فعالیتهای مولد و هدفمند است.
این متخصص علوم اعصاب خاطرنشان کرد: مطالعه ما نشان داد که بعد از همه گیری کووید ۱۹، زندگی اجتماعی افراد به شدت مختل شده و شیوع ویروس کرونا، تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم روانشناختی و اجتماعی گسترده دارد، بطوری که علاوه بر صدمه های جسمی این بیماری، ترس از آلوده شدن، از دست دادن عزیزان، از دست دادن شغل، از دست دادن فرصت های تحصیلی، تفریح، آزادی و حمایت، تأثیرات عمیق روانی دارند.
وی ادامه داد: داده های به دست آمده از این پژوهش، در تعیین مکانیسم های علمی در رابطه با سلامت روان ضعیف همچون تنهایی، حیاتی هستند. در رویارویی با نتایج این بیماری، منابع اجتماعی و شخصی موجود (به عنوان مثال ملاقات با خانواده و بستگان)، همچون عوامل انعطاف پذیر و مؤثر برای حل مشکلات بهداشت روان در این شرایط خاص و استرس زا هستند، در حالیکه این بیماری به منابع انعطاف پذیر جامعه حمله کرده و آنها را از بین برده است.
دکتر حقگو پیشنهاد داد: به منظور کاهش تاثیرات منفی روانی- اجتماعی شرایط قرنطینه و فاصله گذاری اجتماعی، اجرای استراتژی های ملی برای ارتقای مشارکت های اجتماعی از راه برنامه های مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) مانند تماسهای ویدئویی، رسانه های اجتماعی و آموزش های از راه دور برای برقراری ارتباط، مؤثر خواهد بود.
وی اضافه کرد: یافته های این گونه مطالعات کمک می کنند تا با یک برنامه ریزی مناسب، صرف نظر از ترس و تهدیدات این بیماری، چاره ای برای غلبه بر انزوای اجتماعی ناشی از بیماری و عوارض دیگر پیدا کرده و سیستم اجتماعی بر همین مبنا تنظیم شود، چون که هدف نهایی، «برجسته کردن اهمیت تنظیم برنامه ها در جهت پشتیبانی از افراد در هنگام گذر از این بحران است».
عضو هیات علمی گروه کاردرمانی دانشگاه علوم توانبخشی، همینطور دانش مبتنی بر مداخلات تخصصی کاردرمانی برای بهبود مقاومت مردم در مقابل این شرایط را لازم دانست.
بر اساس این گزارش، طبق اعلام سازمان جهانی بهداشت (WHO)، بیماری های ویروسی، یک مشکل جدی برای بهداشت عمومی هستند. طی ۲۰ سال گذشته، چندین بیماری ویروسی مانند SARS-CoV، در سال ۲۰۰۲ -۲۰۰۲ میلادی و آنفلوآنزای H1N1 در سال ۲۰۰۹ میلادی گزارش شده است. سندرم ویروس کرونا خاورمیانه (MERS-CoV) نخستین بار در سال ۲۰۱۲ میلادی در کشور عربستان سعودی شناسایی شد و در ۱۱ فوریه سال ۲۰۲۰ میلادی، مدیرکل این سازمان اعلام نمود که بیماری ناشی از کووید جدید به نام کووید ۱۹ (مخفف Coronavirus 2019 )، یک بیماری حاد تنفسی است که اخیراً در سرتاسر جهان گسترش یافته و با مرگ و میر دو درصد کشنده است.
دولت های سراسر جهان با اقدامات متقابل مانند محدودیت در مسافرت، قرنطینه و فاصله گذاری اجتماعی، تلاش در کاهش اثرات ویرانگر ویروس دارند. در چنین شرایطی، به علت اقدامات فاصله گذاری اجتماعی و انزوا و در بعضی موارد قرنطینه افراد در خانه، مشارکت اجتماعی افراد در فعالیتهای زندگی روزمره کاسته می شود و به نظر می آید پتانسیل رشد این ویروس در جهان به یک بیماری فراگیر و تهدیدی جدی برای سلامت جامعه تبدیل گشته است.
در تعریف اصطلاح "سلامت اجتماعی"، «افزایش مشارکت اجتماعی» یکی از اهداف مهم متخصصان بهداشتی است. سازمان جهانی بهداشت (WHO) سفارش می کند که باید توجه ویژه ای به مشارکت اجتماعی شود، بخصوص برای افراد مسن، چونکه آنها زمان کمتری را در محیط های ساختاریافته اجتماعی سپری می کنند. علاوه بر این، مشارکت اجتماعی و درگیری در فعالیتهای روزمره زندگی، نقش مثبت و مهمی در بهزیستی شخصی (بعنوان مثال، رضایت از زندگی) و بهزیستی اجتماعی دارد.
از طرف دیگر، شرکت در فعالیتهای اوقات فراغت شخصی (که نوعی از مشارکت اجتماعی است)، از اهمیت بالایی برای سلامت جسمی و روانی و بهبود کیفیت زندگی برخوردار می باشد. نبود ارتباطات اجتماعی منجر به اضطراب، تنهایی، افسردگی، وحشت، اختلالات روانی و بسیاری دیگر از مسائل در زندگی افراد می شود و به صورت کلی بر سلامت جامعه، تأثیر منفی می گذارد.
نتایج حاصل از یافته های پژوهش «دکتر حجت الله حقگو، دکتر الیاس منفرد (اعضای هیات علمی گروه کاردرمانی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی) و دکتر محسن واحدی (عضو هیات علمی آمار زیستی و اپیدمیولوژی این دانشگاه)، نشان دهنده تأثیر کووید ۱۹ بر جنبه های مختلف زندگی افراد جامعه در حیطه های فعالیت در منزل، فعالیتهای اجتماعی و فعالیتهای مولد است.
در مجموع ۴۶۱ شرکت کننده (میانگین سنی ۸/۵ ± ۸۶/۳۶ سال) در این مطالعه مقطعی، از راه پر کردن پرسشنامه تلفیق اجتماعی Community Integration Questionnaire به صورت آنلاین مشارکت داشتند. شرکت کنندگان در خرداد ماه سال ۱۳۹۹ در ایران از راه یک نظرسنجی آنلاین وارد مطالعه شدند و برای تکمیل پرسشنامه تلفیق اجتماعی (CIQ) از راه شبکه جهانی وب دعوت شدند. این پرسشنامه به مدت دو ماه در دسترس افراد شرکت کننده جهت تکمیل آن بود.
طبق نتایج حاصل از این پژوهش، پیش از شیوع ویروس کرونا، حدود ۲۵ درصد از پاسخ دهندگان اعلام کردند که شخص دیگری برای خرید مواد غذایی یا سایر کالاهای مورد نیاز در خانه اقدام می کرده است که بعد از انتشار کرونا به ۳۷ درصد افزایش پیدا کرده است. با این حال، به رغم افزایش نسبی خریدهای پاسخ دهندگان به تنهایی (از ۲۴ به ۲۸ درصد)، مشارکت آنها در خرید با شخص دیگری از ۴۹ به ۳۲ درصد کاهش پیدا کرد.
قبل از کرونا، ۴۱ درصد از پاسخ دهندگان گزارش کردند که شخص دیگری در خانه برای آنها غذا تهیه می کرده است که بعد از انتشار کرونا به ۳۸ درصد رسیده است. در حالیکه میزان مشارکت در پخت و پز در خانه افزایش پیدا کرده است (از ۲۱ به ۲۴ درصد)، اما درصد کسانی که در خانه به تنهایی غذا تهیه می کنند، اندکی کاهش یافته است (از ۳۶ به ۳۵ درصد).
قبل از کرونا، در حدود ۲۷ درصد از پاسخ دهندگان اعلام کردند که شخص دیگری کارهای خانه را انجام می داده است که بعد از شیوع کووید۱۹، این میزان به ۲۵ درصد کاهش پیدا کرد. در حالیکه میزان مشارکت شخصی در کارهای روزمره منزل قبل و پس از انتشار کرونا تقریباً برابر بود (۴۰ درصد)، افرادی که کارهای روزانه منزل را به تنهایی انجام می دهند (از ۳۱ به ۳۲ درصد) افزایش یافت.
درصد کسانی که در خانه از بچه ها مراقبت می کردند، پیش از انتشار کرونا ۱۴ درصد بود که بعد از انتشار کرونا به ۸ درصد کاهش پیدا کرد. میزان مشارکت در مراقبت از کودکان از ۱۸ درصد به ۲۴ درصد افزایش یافت و درصد کسانی که به تنهایی از کودکان مراقبت می کنند از ۱۶ درصد به ۱۸ درصد افزایش پیدا کرد. نیمی از شرکت کنندگان در مطالعه (۴۸ درصد) هیچ کودک زیر ۱۷سال در خانه نداشتند.
حدود ۱۰ درصد از پاسخ دهندگان اعلام کردند که پیش از انتشار کرونا در هیچ برنامه اجتماعی مانند دورهمی با دوستان و خانواده شرکت نمی کردند که پس از شیوع کووید۱۹ به ۶۱ درصد افزایش پیدا کرد. علاوه بر این، افرادی که برنامه های دورهمی را برای پاسخ دهندگان هماهنگ می کردند، از ۱۵ به ۷ درصد کاهش یافته و درصد پاسخ دهندگانی که این برنامه ها را همراه با دیگران هماهنگ می کردند، از ۵۶ به ۲۰ درصد کاهش یافته است. همینطور باید توجه داشت که درصد افرادی که این برنامه ها را به تنهایی هماهنگ می کردند، از ۱۵ به ۹ درصد کاهش یافته است. این نشان دهنده کاهش شدید ارتباطات اجتماعی و برنامه ریزی چنین اجتماعاتی است.
قبل از کووید۱۹، میزان افرادی که امور مالی شخصی شان بوسیله فرد دیگری انجام می شد، ۱۶ درصد بود که بعد از شیوع بیماری کرونا به ۲۹ درصد افزایش پیدا کرد. همینطور میزان مشارکت افراد در انجام امور شخصی خود به تنهایی از ۵۶ به ۵۲ درصد و مشارکت با شخص دیگر در انجام امور مالی شخصی از ۲۵ به ۱۷ درصد کاهش یافته است.
فقط دو درصد از پاسخ دهندگان در طول ماه پیش از کووید۱۹ از خانه برای خرید خارج نشده اند که بعد از انتشار کرونا تا ۲۰ درصد افزایش پیدا کرده است. در حالیکه به رغم افزایش درصد افرادی که ۴ بار در ماه برای خرید از خانه خارج شده اند (از ۳۵ به ۶۲ درصد)، درصد افرادی که ۵ بار یا بیشتر در ماه برای خرید از خانه بیرون می رفتند، کاهش یافته است (از ۶۱ به ۱۵ درصد).
قبل از شیوع ویروس کرونا، ۹۲ درصد از پاسخ دهندگان اعلام کردند که حداقل یک مرتبه در طول ماه برای انجام فعالیتهای تفریحی از منزل خارج می شدند که بعد از انتشار کرونا این میزان به ۱۸ درصد کاهش پیدا کرد. همچنین، تعداد افرادی که ماهانه ۴ بار جهت شرکت در فعالیتهای تفریحی خانه را ترک می کردند، از ۴۸ درصد (قبل از کرونا) به ۱۲ درصد کاهش پیدا کرد (بعد از کرونا). به علاوه، تعداد افرادی که پنج بار یا بیشتر در یک ماه بیرون رفتند، از ۴۱ به ۳ درصد کاهش پیدا کرد. میزان مشارکت در فعالیت های تفریحی به طرز قابل ملاحظه ای کاهش یافته است.
قبل از شیوع ویروس کرونا، فقط ۴ درصد از پاسخ دهندگان در طول یک ماه (قبل از کرونا) برای دیدار با دوستان و خانواده خود از خانه خارج نشده اند که بعد از انتشار کرونا به ۴۱ درصد افزایش پیدا کرده است. با این حال، تعداد افرادی که ماهانه چهار بار برای ملاقات با دوستان و خانواده خود از خانه خارج می شدند، اندکی کاهش پیدا کرد (از ۵۰ درصد پیش از کرونا به ۴۹ درصد بعد از کرونا)، تعداد افرادی که هر ماه پنج بار یا بیشتر برای دیدار با دوستان و خانواده از خانه بیرون می روند، از ۴۳ درصد به هفت درصد کاهش یافته است.
هفت درصد از پاسخ دهندگان پیش از شیوع ویروس کرونا، فعالیتهای تفریحی را به تنهایی انجام می دادند که بعد از انتشار کرونا به ۲۷ درصد افزایش پیدا کرد. باآنکه میزان مشارکت در چنین فعالیتهایی با خانواده و دوستان از ۳۲ درصد پیش از انتشار کرونا به ۷۰ درصد بعد از انتشار کرونا افزایش پیدا کرد، میزان مشارکت در این فعالیتها با دوستان از ۵۷ درصد به تقریباً صفر درصد کاهش پیدا کرد. هیچ تفاوتی بین داشتن یک دوست صمیمی در قبل و پس از کرونا وجود نداشت.
قبل از شیوع ویروس کرونا، تنها سه درصد از پاسخ دهندگان ترک از خانه (نادر/هرگز یا کمتر از یک مرتبه در هفته) را گزارش دادند که بعد از کرونا تا ۴۳ درصد افزایش پیدا کرده است. همینطور تعداد افرادی که هر هفته خانه را ترک می کردند، از ۱۹ درصد به ۳۳ درصد افزایش پیدا کرد، تعداد افرادی که هر روز خانه را ترک می کنند تا در فعالیتهای مختلف شرکت نمایند، از ۷۶ درصد پیش از انتشار کرونا به ۲۲ درصد بعد از انتشار کرونا کاهش یافته است.
بر اساس اعلام دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، افرادی که در فعالیتهای مدرسه ای/شغلی و فعالیتهای مولد شرکت نمی کردند، ۶ درصد پیش از انتشار کرونا بود که بعد از آن به ۷ درصد افزایش پیدا کرد. به رغم آن که درصد افرادی که در فعالیت های نیمه وقت شرکت داشتند، از ۵۱ درصد پیش از انتشار کرونا به ۶۱ درصد پس از آن افزایش پیدا کرد، درصد افرادی که در فعالیت های تمام وقت شرکت داشتند، از ۳۲ درصد به ۱۰ درصد کاهش پیدا کرد.
منبع: neopedia.ir
این مطلب نئوپدیا را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب