بلایی كه كرونا به جان دریاها انداخت
رئیس پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی اظهار داشت: با انتشار ویروس کرونا، کاهش سفرها و تعطیلی مراکز گردشگری، انتظار می رفت محیط زیست دریایی فرصت بازسازی پیدا کند اما تولید زباله های مربوط به تجهیزات محافظت فردی مانند ماسک، دستکش و حجم زیاد شوینده ها، بلای باردیگر ای به جان محیط زیست دریایی انداخته است.
به گزارش نئوپدیا به نقل از ایسنا، دکتر ابطحی با بیان این مطلب اظهار نمود: اواخر سال ۲۰۱۹، گزارش هایی از ویروس کرونا در چین منتشر گردید که به سرعت به یک همه گیری جهانی با میلیون ها مبتلا و صدها هزار تلفات در سراسر جهان تبدیل شد، در انتهای سال ۲۰۲۰ تعداد مبتلایان کووید ۱۹ به حدود ۸۴ میلیون نفر و مرگ و میر ناشی از آن به بیش از یک میلیون و هشتصد هزار نفر رسید، با شیوع ویروس کرونا و کاهش سفرها و همین طور تعطیل شدن مراکز گردشگری، انتظار می رفت که محیط زیست دریایی فرصت بازسازی خودرا پیدا کند اما تولید زباله های مربوط به تجهیزات محافظت فردی مانند ماسک، دستکش و حجم زیاد شوینده ها و مواد شیمیایی آلاینده محیط زیست، بلای باردیگر ای به جان محیط زیست دریایی انداخت.
وی اضافه کرد: هر ساله هشت میلیون تن زباله پلاستیکی به اقیانوس ها راه می یابد، حالا این بحران قدیمی در سایه ویروس کرونا شکل جدیدی پیدا کرده و مصرف روزانه ماسکهای جراحی و پلاستیک های یک بار مصرف سبب بحران جدید در آلودگی پلاستیکی اقیانوس ها می شود، کووید ۱۹ نخستین بیماری عالم گیر است که در آن از پلاستیک و وسایل یک بار مصرف به شکل گسترده استفاده می شود، امروزه در سطح جهانی، مقررات و سفارش های بهداشتی در خیلی از کشورها به استفاده از تجهیزات حفاظت فردی یک بار مصرف در مراقبت های بهداشتی حرفه ای، مراقبت در منزل و مراقبت همگانی تاکید دارد.
ابطحی افزود: بعنوان مثال علاوه بر ماسک و دستکش ها، کیسه ها، ظروف، کارد و چنگال پلاستیکی برای کار ایمن رستوران ها و سایر مشاغل مورد استفاده قرار می گیرد، در نتیجه و بدون وجود دستورالعمل های روشن و سیستم های دفع پسماند، اخبار و رسانه ها در سراسر جهان از افزایش مصرف ماسک، دستکش، روکش و سایر موارد محافظت شخصی و پلاستیک های یک بار مصرف در سواحل دریاها و رودخانه ها گزارش می دهند.
وی افزود: گزارش ها نشان میدهد که استفاده گسترده از تجهیزات حفاظت شخصی و دفع نامناسب این مواد یک بار مصرف، ممکنست موجب تغییر منابع اصلی آلودگی بسترهای دریا شود و به طور بالقوه موجب افزایش آلودگی پلاستیک در آینده نزدیک شود، با گسترش عالم گیری کووید ۱۹ استفاده از تجهیزات حفاظت فردی و ظروف یک بار مصرف بیشتر می شود که به نوبه خود به منبع آلودگی پلاستیکی تبدیل می شوند و شیوه های نامناسب مدیریت پسماند و دفع نامناسب تجهیزات حفاظت فردی و سایر مواد پلاستیکی می تواند منجر به عواقب جبران ناپذیری برای تنوع زیستی در محیط های دریایی شود.
رئیس پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی اظهار داشت: از عواقب دیگر شیوع ویروس کرونا این بوده که برنامه های پایش محیط های دریایی در سطح ملی و جهانی احتمالاً تحت تأثیر شیوع COVID-۱۹ قرار گرفته اند و خیلی از کشورها مجبور به متوقف کردن عملیات میدانی پایش دریایی خود شده اند. علاوه بر این تعدادی از تجهیزات حفاظت فردی یک بار مصرف مانند دستکش، ماسک، و سایر موارد معادل آن در برنامه های پایش بستر دریا، سواحل، رودخانه ها گنجانده نشده است که در صورت حفظ جداول طبقه بندی زباله های دریایی فعلی، ممکنست بعنوان منبع آلودگی تشخیص داده نشوند. بدین سبب پیشنهاد می شود در برنامه های پایش بسترهای دریایی، طبقه بندی خاصی برای اقلام تجهیزات حفاظت شخصی در نظر گرفته شود تا منابع آلودگی بستر به درستی شناسایی شوند، که در طراحی راهکارهای کاهش مصرف پلاستیک در محیط و ارزیابی تأثیرات غیرمستقیم شیوع COVID-۱۹ در اکوسیستم های دریایی لازم است.
وی اضافه کرد: در کوتاه مدت، اثرات COVID-۱۹ بر سلامت اقیانوس به سبب کاهش فشارهای مختلف بخشی که منجر به آلودگی، صید بی رویه، از بین رفتن و تبدیل زیستگاه، معرفی گونه های مهاجم و تأثیرات تغییرات آب و هوایی می شود، تا حد زیادی مثبت بوده است. در صورتیکه دریاها ممکنست از مزایای کوتاه مدت این اپیدمی برخوردار باشند، معیشت و امنیت غذایی دهها یا حتی صدها میلیون نفر تحت تأثیر جدی قرار گرفته است، شواهدی وجود دارد که بیان کننده کاهش چشم گیر در شیلات، کشتیرانی، گردشگری ساحلی، توسعه سواحل و استخراج نفت و گاز در سطح جهانی است. در یک نظرسنجی غیررسمی اخیر که توسط اکونومیست طی یکی از وبینارهای ابتکار جهانی اقیانوسی انجام شد، شرکت کنندگان بخش های اقیانوسی را با کاهش گردشگری ۷۰.۷ درصد، شیلات ۱۰.۴ درصد، نفت و گاز دریایی ۷.۲ درصد، حمل و نقل ۶.۲ درصد، منابع تجدید پذیر دریایی ۲.۹ درصد و پرورش آبزیان ۲.۶ درصد بیشتر تحت تأثیر COVID-۱۹ دانستند.
به گفته ابطحی کاهش در ترافیک حمل و نقل موجب کاهش انتشار گازهای گلخانه ای در این بخش می شود، حمل و نقل بین المللی حدود ۲.۵ درصد از سهم انتشار گازهای گلخانه ای را برعهده دارد، کاهش گازهای گلخانه ای با کاهش سرعت اسیدی شدن، گرم شدن و از بین بردن فقر اکسیژن به اقیانوس ها سود می رساند، اما اگر پایدار نماند، تأثیر کلی آن متوسط خواهد بود.
وی اظهار نمود: محدودیت های به وجود آمده در گردشگری در کوتاه مدت منجر به کاهش فشار ناشی از کارهایی مانند قایقرانی، غواصی و همین طور کاهش میزان انتشار فاضلاب از هتل های ساحلی که عمدتا خالی از سکنه هستند، شده است که بدون شک مزایایی برای اکوسیستم های ساحلی دارد، بعنوان مثال گفته می شود در بریتانیا (با جمعیت حدود ۶۶ میلیون نفر) اگر هر شهروند از یک ماسک در روز استفاده نماید، روزانه حدود ۶۰ تن زباله پلاستیکی آلوده تولید می شود.
دکتر ابطحی افزود: ماسکهای سفارش شده N۹۵ از پلاستیک هایی مانند پلی پروپیلن (PP) و پلی اتیلن ترفتالات (PET) تولید شده اند. بطور مشابه، دستکش ها و ماسکهای جراحی از مواد غیر بافته شده که اغلب از پلیمرهایی مانند پلی اتیلن (PE)، PP و PET هستند، چنین ماسک هایی احتمالاً به قطعات ریز پلاستیک کوچکتر تجزیه می شوند. بنابراین، دفع چنین مواردی در محیط های باز «داستان اختتام ناپذیر» پلاستیک در محیط را به بشریت تحمیل می کند.
وی اضافه کرد: تولید دستکش برای محیط زیست مضر است. بعنوان مثال در تایلند، کل انتشار کربن ناشی از تولید ۲۰۰ قطعه دستکش لاستیکی حدود ۴۲ کیلوگرم CO۲ است که باتوجه به برآورد مصرف ماهانه سفارش شده ۶۵ میلیارد دستکش در سطح جهان، میزان کربن انتشار یافته ۱۰۱۰ × ۴۴/۱ معادل CO۲ یعنی معادل ۱۴ مگاتن CO۲ خواهد بود.
ابطحی اشاره کرد: با توجه به این که زباله های جامد پزشکی و شهری تولید شده در هنگام بیماری همه گیر COVID-۱۹ بعنوان زباله های عفونی در نظر گرفته می شوند، سوزاندن و دفن زباله نسبت به بازیافت آن در اولویت است، که این مساله منجر به وخامت کیفیت هوا در یک دوره میان مدت و طولانی مدت خواهد شد. گازهای گلخانه ای، مانند CO۲ و CH۴، در هنگام تجزیه زباله های پلاستیکی در محل های دفن زباله، یا در هنگام سوزاندن ضایعات پلاستیک به مقدار قابل توجهی آزاد می شوند.
وی افزود: ماسکهای صورت معمولاً حاوی پلی پروپیلن (PP) هستند که بدلیل ترکیب آبگریز میکروالیاف ها، بعنوان یک لایه محافظ در مقابل قطرات مایع بدن عمل می کنند. ماسکهای صورت پیچیده و گرانقیمت دیگر شامل پلی اورتان (PUR) و یا پلی اکریلونیتریل (PAN) است. یکی از پژوهشگران فرانسوی، در هنگام غواصی در دریای مدیترانه با مقادیر زیادی دستکش لاتکس، ماسک صورت و بطری های ضد عفونی کننده دست روبرو شد. این نوع زباله ها را می توان بعنوان "زباله "COVID در نظر گرفت که نشانگر نوع جدیدی از آلودگی است که به مشکل پلاستیکی موجود اضافه می شود.
رئیس پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی اظهار داشت: برمبنای ارزیابی سازمان ملل، اثرات منفی ریختن زباله های پلاستیکی بر صنایع شیلات، گردشگری و حمل و نقل دریایی، سالانه حدود ۴۰ میلیارد دلار تخمین زده می شود.
وی اظهار نمود: همه گیری ویروس کرونا ضعف سیستم جهانی مدیریت پسماند را آشکار کرده است، تولید بیش از پیش تجهیزات محافظت شخصی در مقابل کرونا، لطمه های جانبی زیست محیطی به ویژه به اقیانوس ها وارد میکند. صندوق جهانی حیات وحش تخمین می زند که اگر فقط یک درصد از یک میلیارد ماسک مورد استفاده در ایتالیا هر ماه بطور نامناسب کنار گذاشته شود، می تواند منجر به جمع شدن ۱۰ میلیون ماسک پلاستیکی در محیط و سبب آلودگی بی سابقه ای شود. تخمین زده می شود کووید ۱۹ استفاده ماهانه ۱۲۹ میلیارد ماسک صورت و ۶۵ میلیارد دستکش در سطح جهان را به دنبال دارد.
طبق اعلام روابط عمومی وزارت علوم، بگفته ابطحی، پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی ایران با دارا بودن کشتی تحقیقاتی از سال ۱۳۹۶، مبادرت به پایش خلیج فارس و دریای عمان کرده و با داشتن داده های پایه کیفیت آب و رسوب پیش از شیوع ویروس کرونا و جمع آوری داده های مشابه بعد از شیوع ویروس کرونا می تواند مرجعی معتبر جهت ارزیابی تاثیر کرونا بر آلودگی دریاهای پیرامونی باشد.
این مطلب نئوپدیا را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب