در یك مطالعه بررسی شد؛
کشاورزان، چه قدر به سلامت شغلی خود اهمیت می دهند؟
کشاورزی، یکی از مهم ترین فعالیتهای بشری در جای جای جهان است که در ازای تولید غذا برای انسان، خطرات زیادی را متوجه فعالین خود می کند. محققان برای کم کردن بار این خطرات شغلی، مطالعه ای انجام داده و ابعاد این مورد را به شیوه علمی بررسی نموده اند.
به گزارش نئوپدیا به نقل از ایسنا، در کشورهای درحال توسعه، پیشرفت حرکت به سمت کشاورزی ازجمله مهم ترین اهداف است، ازاین رو کشاورزان و کارگران مزرعه ازجمله مهم ترین منابع انسانی در چنین جوامعی به حساب می آیند. این در شرایطی است که کشاورزی فی نفسه یک فعالیت شغلی خطرآفرین است و دارای درصد بالایی از صدمه ها و شاخصهای خطر است، چونکه کشاورزان روزانه در معرض طیف گسترده ای از خطرات و بیماری های شغلی قرار دارند. مواردی نظیر پرتوهای مضر نور خورشید، بیماری ها و عوارض ناشی از گرما، ارتعاشات و سروصدای ماشین آلات، سموم، آفت کش ها و کودها، موارد در ارتباط با ارگونومی، فشارهای روانی و فعالیت بدنی زیاد در شرایط نامناسب ازجمله عوامل تهدیدکننده سلامت آنان است.
بنا بر گفته های متخصصان، آمارهای اعلام شده از جانب سازمان بین المللی کار و سازمان خواروبار جهانی نشان می دهند که در هر سال، بیشتر از نیمی از حوادث در رابطه با محل کار در سرتاسر جهان که به مرگ می انجامد، در ارتباط با کارگران و فعالان کشاورزی است. بنابراین احتیاج به اقدامات پیشگیرانه در زمینه کاهش حوادث و بیماری های ناشی از کار در بخش کشاورزی ضروری به نظر می آید. به عبارتی، برای محافظت از سلامتی و دستیابی به ایمنی در محل کار و رفع این نگرانی ها، نیازمند اقدامات پیشگیرانه بعنوان یک چالش و اولویت برای بهداشت حرفه ای کشاورزی هستیم. محققان معتقدند بهبود شرایط ایمن در کار تنها با انطباق بر الزامات هنجاری صورت نمی گیرد، بلکه باید رفتار کشاورزان هم مطالعه شود.
در همین زمینه، پژوهشگرانی از دانشگاه تربیت مدرس و دانشگاه علوم پزشکی ایران پژوهشی را انجام داده اند که در آن به نوع شناسی رفتار و بررسی نگرش کشاورزان نسبت به سلامت حرفه ای خود در کشاورزی پرداخته شده است.
این تحقیق با مشارکت ۳۸۲ کشاورز از استان کرمانشاه انجام شده و اطلاعات مورد نیاز پژوهش با استفاده از پرسشنامه تهیه شده توسط محققان جمع آوری شده است.
نتایج این تحقیق نشان می دهند که کشاورزان از چهار نوع نگرش بوم گرایانه، اقتصادگرا، کارمحور و سلامت محور و همینطور چهار الگوی رفتاری ساختارمند، انگیزشی، پیشگیرانه و خودمحورانه پیرامون سلامت حرفه ای خود پیروی می کنند.
به قول سمیه مرادحاصلی، پژوهشگر گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس و همکارانش، «یافته های ما نشان می دهند که کشاورزان، نگرش های متفاوتی را نسبت به سلامت حرفه ای در محیط کار دارند و برپایه آنها، الگوهای رفتاری متنوعی را هم در محیط کار بروز می دهند. بنابراین میتوان پیشنهاد کرد که دست اندرکاران بخش کشاورزی و بهداشت با مشارکت یکدیگر به تغییر نگرش های مغایر با سلامت حرفه ای کشاورزی بپردازند».
به اعتقاد آنها، «برای بروز رفتارهای سلامت حرفه ای، اقدامات حمایتی و پشتیبانی بخش دولتی و خصوصی می توانند الگوهای رفتاری کشاورزان را به سمت رفتارهای ساختارمند و پیشگیرانه تغییر دهند».
این پژوهش نشان داده که الگوهای رفتاری کشاورزان نسبت به سلامت حرفه ای متفاوت می باشد. به صورتی که در الگوی رفتاری ساختارمند، کشاورزان اصول ایمنی و حفاظتی را در انجام فعالیتهای کشاورزی رعایت می کنند. اما، در الگوی رفتاری خودمحورانه کشاورزان بر مبنای شرایط، نیاز، محیط و طرز فکر خود از ابزار حفاظتی در حین اقدامات کشاورزی استفاده می نمایند.
مرادحاصلی و همکارانش می گویند: «در کنار این دو الگوی رفتاری، برخی کشاورزان رفتارهایی را بروز می دهند که از وقوع حوادث و بیماری های در رابطه با فعالیتهای کشت و کار پیشگیری می کند و یا اینکه آنها رفتارهای ایمنی را با انگیزه خاصی انجام می دهند. درواقع رفتار آنان دارای ابعاد متفاوتی است که از عوامل گوناگونی تاثیر می پذیرد».
آنها افزوده اند: «می توان بیان داشت که الگوهای رفتاری کشاورزان هم مانند نگرش های آنان از الگوهای مختلفی پیروی می کند. این الگوها هم امکان دارد برپایه تجربیات، احساسات، وضعیت اقتصادی- اجتماعی، محیط پیرامون و بسیاری عوامل دیگر نشأت گرفته باشد. بنابراین، در طراحی هرگونه مداخله جهت بهبود نگرش و رفتار کشاورزان نسبت به ایمنی خود باید به ابعاد درون فردی، بین فردی و برون فردی توجه شود».
این یافته ها که می توانند نقش مهمی در طراحی سازوکارهای مداخله ای برای بهبود توجه کشاورزان به ایمنی و سلامت خود در محل کار داشته باشند، در «مجله سلامت کار ایران» وابسته به دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران انتشار یافته اند.
منبع: نئوپدیا
این مطلب نئوپدیا را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب