در یك پژوهش بررسی شد
وضعیت استانداردهای ایمنی نانوفناوری در ایران
نئوپدیا: نانوفناوری علمی نسبتاً جدید است که با سرعت بسیار زیادی در سطح جهانی و حتی کشور ما درحال پیشرفت است. پژوهشگران کشور، استانداردهای ایمنی، بهداشت و سلامت مربوط به این علم را ارزیابی کرده و نکاتی را برای بهبود وضع استاندارد این علم در کشور برشمرده اند.
به گزارش نئوپدیا به نقل از ایسنا، نانوفناوری عبارت است از به کارگیری دانسته های علمی برای ساخت، دستکاری و کنترل مواد در مقیاس نانو یا اصطلاحاً مواد نانومقیاس. نانوفناوری مقوله ای است که در چندین دهه اخیر به وجود آمده، شکل گرفته و امروزه با سرعت زیادی درحال گسترش است. نانومواد در یک مقایسه کلی با مواد دیگری که به میکرومواد معروف بوده و دارای اندازه های بزرگتری هستند، سطح اختصاصی بیشتر و خاصیت های فیزیکی، شیمیایی، الکتریکی، مغناطیسی، مکانیکی، گرمایی و نوری خاصی دارند که آنها را از مواد در اندازه های بزرگتر متمایز می کند. پیشرفت های دهه های اخیر در حوزه نانوفناوری، نویدبخش تولید نانومواد جدید با خاصیت های فیزیکی و شیمیایی ویژه بوده است.
بنا بر گفته های متخصصان با ظهور این تکنولوژی جدید، نانوموادی که در صنایع یا لابراتوار ها تولید یا مصرف می شوند، کارکنان، مصرف کنندگان و محیط زیست را در معرض نسل جدیدی از مخاطرات هوابرد قرار داده اند. نگرانی ها درباره ی نانومواد زمانی بیشتر شد که مطالعات مختلف، اثرات بیولوژیکی و سمی آنها را برای موجودات زنده تأیید کردند. بنابر این مطالعات، نانوموادی نظیر نانومواد پایه کربن ممکنست به مرگ سلول های اپیتلیال ریه انسان منجر شوند. همین طور مطالعات اپیدمیولوژیک تأیید می کنند عمده مواجهه های شغلی با نانومواد بواسطه تجمع آنها در هوا و استنشاق آنها رخ می دهد.
در این رابطه، پژوهشگرانی از دانشگاه علوم پزشکی تهران مطالعه ای را انجام داده اند که در آن مروری علمی بر استانداردهای ملی ایران در ارتباط با جنبه های ایمنی، بهداشتی و محیط زیستی فناوری نانو انجام شده است.
این مطالعه با بررسی جامع پورتال سازمان ملی استاندارد انجام شده است و کلیه استانداردهای مربوط به ایمنی، بهداشت و محیط زیست بررسی شده اند.
برمبنای نتایج به دست آمده از این مطالعه، وجود بیش از ۱۰۰ استاندارد منتشرشده، نشان از توجه به اهمیت موضوع استانداردسازی نانوفناوری در کشور است. بااینکه عمده استانداردهای موجود درباب ایمنی محیط های کاری نانو هستند، اما نیازمند افزایش آگاهی های عمومی و تخصصی در حوزه پیاده سازی آنها در سطوح ملی هستیم.
در این خصوص، نفیسه نصیرزاده، پژوهشگر دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران و همکارش می گویند: «۱۴ مورد از ۱۰۴ استاندارد موجود در حوزه نانوفناوری، در ارتباط با جنبه های ایمنی، بهداشت و محیط زیست بودند و بیشتر استانداردها، ترجمه استانداردهای ISO یا ASTM بودند».
بگفته آنها، «تحلیل محتوا نشان داد که استانداردهای تدوین شده در سالهای اول در حوزه ارزیابی خاصیت های نانومواد بوده و در سالهای اخیر به سمت جلوگیری از مواجهه و مدیریت ریسک تمایل پیدا کرده اند. تحلیل آماری نیز نشان داد، بیشتر معیارهای ارزیابی کیفیت در سطح خوب بوده اند».
طبق یافته های این پژوهش، ایران با انتشار ۱۰۴ استاندارد در زمینه نانو، سومین کشور تدوین کننده استانداردهای نانو است که ۱۴ استاندارد حوزه ایمنی، بهداشت و محیط زیست را پوشش می دهند.
نصیرزاده و همکارش اظهار کرده اند: عمده این استانداردها مربوط به حوزه ایمنی در محیط های کار هستند و خلأ استاندارد و فاکتورهای کافی در حوزه ارزیابی محیط زیست احساس می شود؛ امری که مؤید لزوم توجه بیشتر نهادهای متولی این حوزه به ابعاد زیست محیطی و بهداشتی مواجهه با نانومواد است».
آنها افزوده اند: همچنین، به کارگیری این استانداردها در محیط های کاری، نیازمند آگاهی های عمومی و تخصصی است. پس امید است با کاربردی کردن هرچه بیشتر این استانداردها و در آینده نزدیک الزامی کردن رعایت آنها در محیط های کاری و آزمایشگاهی نانوفناوری، قدمهای مؤثری در جهت کاهش خطرات و کنترل اثرات نامطلوب آنها برداشته شود».
این یافته ها در قالب یک مقاله علمی در نشریه ای به نام «فصل نامه مهندسی بهداشت حرفه ای» که متعلق به گروه مهندسی بهداشت حرفه ای دانشگاه علوم پزشکی همدان است، انتشار یافته اند.
این مطلب نئوپدیا را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب