بررسی های یك پژوهش دانشگاهی:
دوغ و كفیر هم برای دندان مضر است؟
نئوپدیا: پژوهشگران دانشگاهی در تحقیقی نشان داده اند كه حتی مصرف نوشیدنی های به ظاهر سالمی نظیر دوغ و كفیر هم در صورت عدم توجه و رسیدگی مناسب بعد از مصرف، می تواند موجبات تخریب و پوسیدگی مینای دندان ها را به دنبال داشته باشد.
به گزارش نئوپدیا به نقل از ایسنا، پدیده "اروژن" یا فساد تدریجی دندان ها، فرآیندی غیرقابل برگشت است كه طی آن ساختمان دندان در اثر مواد شیمیایی كه عمدتاً به دلیل اسید موجود در مواد غذایی و نوشیدنی هایی مثل آب میوه تولید می شوند، دچار پوسیدگی شده و برخلاف پوسیدگی های دندانی، این خوردگی ناشی از باكتری ها نیست. در دهه های اخیر، متعاقب كاهش شیوع و شدت پوسیدگی های دندانی در كودكان خصوصاً در كشورهای توسعه یافته، افزایش قابل ملاحظه ای در سایر اختلالات مانند اروژن دندانی مشاهده شده است.
به اعتقاد متخصصین، یكی از دلایل مهم تولید اروژن، افزایش ناگهانی مصرف نوشابه های بدون الكل، نوشابه های رژیمی و آبمیوه ها است. این مواد، مینای دندان را حل می كنند و همگام با عوامل مستعدكننده ای نظیر ریخت دندان ها و خواص بزاق امكان دارد استعداد فرد را به اروژن تغییر دهند. وقتی مینا حل می شود، یكی از دو نوع ضایعه پوسیدگی یا اروژن تولید می گردد. علت ضایعه پوسیدگی، اسید ناشی از تجزیه كربوهیدرات ها توسط باكتری ها است. درحالی كه اروژن از عوامل دیگر ناشی می گردد.
با عنایت به این مطالب، لازم است نقش مواد و نوشیدنی های دیگری هم كه كمتر مورد بررسی قرار گرفته اند، ارزیابی شود. در این خصوص، محققینی از علوم پزشكی مشهد و دانشگاه علوم پزشكی كرمانشاه، پژوهشی را انجام داده اند كه در آن، به بررسی و مقایسه اثر كفیر، دوغ و شیرسویا بر سختی مینای دندان های دائمی پرداخته شده است.
محبوبیت نوشیدنی های لبنی مانند دوغ و كفیر در دنیا به خصوص منطقه خاورمیانه به خاطر نوع ذائقه مردم این منطقه سبب مصرف روزانه آن ها شده است. نه تنها مزه دلپذیر این نوشیدنی ها بلكه خواص مغذی شان كه تأمین كننده كلسیم بدن و حتی باكتری های مفیدی مثل استرپتوكوكوس در دوغ و كفیر، اثرات بسیار مفیدی در دستگاه گوارش دارند و مانع رشد ارگانیسم های مضر می شوند. شیر سویا هم غذای اصلی و شناخته شده در كشورهای آسیایی است كه هم اكنون در سرتاسر جهان مصرف می گردد.
محققان در این مطالعه تجربی آزمایشگاهی، ۳۰ دندان دائمی كشیده شده بدون سایش و پوسیدگی را انتخاب كرده و تحت تأثیر نوشیدنی های فوق قرار دادند تا وضعیت مقاومت و سختی مینای آن ها را بررسی كنند.
یافته های این پژوهش نشان داده است كه میزان ریزسختی مینای دندان پس از غوطه وری در كفیر، دوغ و شیرسویا كاهش می یابد! این مورد از آن حكایت می كند كه این مواد، تأثیر منفی بر میزان سختی مینای دندان دارند، به صورتی كه سبب كاهش ریزسختی مینای دندان می شوند.
طبق این نتایج، نوشیدنی كفیر، بیشترین اثر را بر كاهش ریزسختی مینای دندان نسبت به دو ماده دیگر یعنی دوغ و شیرسویا دارد.
دكتر سیده فاطمه نامدار، استادیار دندانپزشكی ترمیمی و زیبایی دانشگاه علوم پزشكی مشهد و دو همكار دیگرش در این پژوهش، در تبیین اثرگذاری نوشیدنی كفیر بر كاهش ریزسختی مینای دندان می گویند: «كفیر یكی از انواع محصولات لبنی پروبیوتیك است كه با استفاده از تخمیر شیر با دانه های كفیر تهیه می گردد. دانه های سفیدرنگ كفیر با ظاهری شبیه به گل كلم حاوی مجموعه ای از باكتری ها شامل لاكتوباسیل ها و لاكتوكوكسی ها و مخمرهاست. دانه های كفیر برضد انواع گوناگون باكتری ها و بعضی از قارچ ها مؤثرند و سبب تغییر در اسیدیته محیط دهانی می گردند».
این محققان ادامه می دهند: «همچنین كفیر سبب تولید تغییرات رنگ دانه بر روی دندان می گردد كه در بلندمدت سبب سایش و خوردگی مینای دندان می گردد. اثرگذاری كفیر بر كاهش ریزسختی می تواند ناشی از اثرات فیزیكی كفیر هم باشد چراكه كفیر شامل دانه های ریزی است كه می توانند سبب سایش مینای دندان شوند و در نتیجة آن، ریزسختی مینای دندان كاهش می یابد».
بر مبنای نتایج، كمترین اثر منفی را بر ریزسختی مینای دندان در بین این سه نوشیدنی، شیرسویا داشت. طبق نظر این پژوهشگران علوم دندانپزشكی، تفاوت بین شیر سویا با دوغ می تواند ناشی از تفاوت در اسیدیته آن ها باشد. آن ها دراین باره می گویند: «این دو ماده با داشتن pH یا همان اسیدیته متفاوت، اختلاف معناداری را در ریزسختی مینای دندان نشان دادند. دوغ باعث افزایش pH اسیدی محیط دهانی می گردد كه با تغییر فلور محیط دهانی سبب سایش مینای دندان در بلندمدت خواهد شد. با مقایسه pH های سه ماده مورد آزمایش، می توان فهمید كه چرا كفیر بیشترین اثر را روی ریزسختی مینای دندان داشته است».
محققین فوق، در انتهای مقاله علمی پژوهشی برگرفته از تحقیق خود كه در مجله «تحقیق در علوم دندانپزشكی» انتشار یافته است، ضمن سفارش برای انجام تحقیقات بیشتر برای درك فرآیند اثرگذاری شیر سویا، دوغ و كفیر بر ریزسختی مینای دندان، پیشنهاد داده اند كه در مطالعات مشابهی، تأثیرات مواد خوراكی و نوشیدنی دیگری هم كه مصرف روزانه بیشتری دارند، بر ریزسختی مینای دندان ها بررسی شود.
مجله «تحقیق در علوم دندانپزشكی» از سال ۱۳۸۳ توسط واحد دندانپزشكی دانشگاه آزاد اسلامی و در قالب فصل نامه منتشر می گردد.
این مطلب نئوپدیا را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب